Linux İşletim Sistemi Nedir?

Hangi işletim sistemini kullanıyorsunuz? Çoğu kişinin buna cevabı Windows veya Mac OS X gibi bir şey olacaktır. Tüm bunlara alternatif olacak, indirmesi ve kullanımı ücretsiz bir işletim sistemi vardır. Bu işletim sistemi Linux olarak bilinir. Peki, Linux işletim sistemi nedir?

Linux, açık kaynak lisansı altında dağıtılan bir kernel veya işletim sistemidir. İşlevsellik listesi, UNIX'e çok benzer. Kernel, donanımın yazılımla iletişim kurmasına izin vermek gibi temel şeylerle ilgilenen Linux işletim sisteminin merkezinde yer alan bir programdır.

Linux nedir?

Linux, bilgisayar bilimleri öğrencisiyken Linus Torvalds'ın zihninde bir fikir olarak filizlenen bir işletim sistemidir. UNIX OS (tescilli yazılım) üzerinde çalışan Torvalds, bunun iyileştirmelere ihtiyacı olduğunu düşünüyordu. Sonuç olarak bir işletim sistemi başlatmayı düşündü.

Linux, 1990 yıllarının ortasında, Linus Torvalds'a Minix dosya sistemini okuyabilmesi için bir sidk sürücüsü oluşturma görevi verildiğinde ortaya çıktı. Bu proje sonunda Linux kernel olarak bilinecek bir şeyi ortaya çıkardı. Bir kernel, bir işletim sisteminin tüm yönleri için temel hizmetleri sağlayan temel bir çekirdektir.

Bir işletim sistemine neden ihtiyaç var?

Bilgisayarınızı her açtığınızda, yazma, internette gezinme veya video izleme gibi farklı etkinlikleri gerçekleştirebileceğiniz bir ekran görürsünüz. Bilgisayar donanımının böyle çalışmasını sağlayan şey işletim sistemidir. İşletim sistemi donanım ile ne yapmak istediğini bilen yegane şeydir.

Dolayısıyla, bilgisayarınızda çalışmak için bir işletim sistemine ihtiyacınız vardır. Aslında, bunu içeriği okurken bilgisayarınızda bir tane kullanırsınız. Windows veya Mac OS X gibi işletim sistemleri kullanmış olabilirsiniz. Ancak burada Linux işletim sisteminden söz edeceğiz.

Linux ile neler yapabilirsiniz?

Linux ile işlerini halletmekle ilgilenenler için ortalama bir kullanıcının bir bilgisayarla nasıl çalıştığını ve Linux'un bu ihtiyaçları nasıl karşılayabileceğini ele alalım. Ortalama bir kullanıcı için bir bilgisayarda yapılacaklar oldukça basittir.

Sosyal medyada etkileşim, e-posta okumak, müzik dinlemek, video izlemek, ara sıra bir şeyler yazmak gibi çeşitli eylemler ortalama bir kullanıcının yapacaklarıdır. Önceden bunları yapmak için birçok farklı uygulama gerekirdi ama şimdilerde durum biraz değişti.

Artık tek bir tarayıcı üzerinden tüm bunları yapabilmek mümkündür. Tarayıcılarda verileri kaydetmek mümkündür. Yalnızca çok nadir durumlarda bir kullanıcının sadece tek bir tarayıcıyla çalışacak bir siteye ulaşması mümkündür.

Ortalama bir kullanıcının zamanının çoğunu bir tarayıcı içerisinde geçirdiği düşünülürse temel platform gittikçe daha az alakalı bir hale gelmiş durumdadır. Windows'un devre dışı kaldığı nokta olası güvenlik açıklarıdır. Linux bu noktada devreye girmektedir.

Linux seçenekleri nelerdir?

Temelde iki farklı yazılım türü vardır: Tescilli ve açık kaynaklı. Tescilli yazılımla, uygulamayı (veya işletim sistemini) oluşturmak için kullanılan kod genel kullanım veya görüntüleme için mevcut değildir. Açık kaynak ise yazılım oluşturmak için kullanılan kodu ücretsiz olarak sunar.

Ortalama bir kullanıcı işletim sistemlerinde değişiklik yapma seçeneğiyle ilgilenmez. Linux ise açık kaynak kodlu olduğundan kodun herkes tarafından kullanılması, değiştirilmesi ve yeniden dağıtılması mümkündür. Bu nedenle Linux ile kendi dağıtımınızı oluşturmanız mümkündür.

Dağıtıma gelince, bu genellikle yeni kullanıcılar için bir kafa karışıklığı noktasıdır. Yukarıda belirtildiği gibi, Linux gerçekten sadece işletim sisteminin çekirdeğidir. Gerçekten kullanmak adına onu işlevsel hale getirmek için eklenmesi gereken bazı katmanlar vardır:

  • Aygıt Sürücüleri
  • Shell
  • Compiler
  • Uygulamalar
  • Komutlar
  • Araçlar
  • Daemon

Geliştiriciler bazen farklı bir işlevsellik elde etmek için bu katmanlara uyarlar veya bir sistemi diğerleriyle değiştirirler. Sonunda, geliştiriciler dağıtım adı verilen benzersiz bir Linux sürümü oluşturur. Popüler Linux dağıtımları şunları içerir:

  • Ubuntu
  • Linux Mint
  • Elementary OS
  • openSUSE
  • Fedora
  • Arch
  • Debian
  • Manjaro
  • CentOS

Linux masaüstü seçenekleri nelerdir?

Farklı Linux dağıtımları arasında bulacağınız en büyük farklılıklardan birisi masaüstü ortamıdır. Çoğu kullanıcı, hem Windows hem de Mac masaüstünün neye benzediğini bilir. Çok tanıdık bir şekilde görünen bazı Linux masaüstlerinin olduğunu görünce şaşırabilirsiniz.

Peki masaüstü tam olarak nedir? Çok temel terimlerde, masaüstü Apple menüsü, uygulamalar menüsü, menü çubuğu, durum menüsü, bildirim merkezi, tıklanabilir simgeler ve bir tür panel gibi parçalardan oluşur. Bu öğelerin kombinasyonu olan masaüstü kullanıcı etkileşimini mümkün kılar.

  • GNOME
  • KDE
  • Cinanmon
  • Mate
  • Xfce

Bir dizi başka masaüstü seçeneği vardır. Ancak yukarıdakiler hem popüler hem güvenilir hem de kullanıcı dostudurlar. Masaüstü bilgisayarlara bakarken ihtiyaçlarınızı dikkate almak istersiniz. Örneğin, KDE masaüstü, Windows masaüstüne biraz daha yakın bir görünümdedir.

En popüler Linux uygulamaları nelerdir?

Bu, geçmişte Linux için bir tartışma konusu olan bir alandır. Wine adlı bir uyumluluk katmanı sayesinde birçok Windows uygulamasını Linux üzerinde çalıştırmanız mümkündür. Bu mükemmel bir sistem değildir. Kullanıcılara Windows uygulaması çalıştırma konusunda yardımcı olur.

  • LibreOffice: MS Office için ideal bir alternatiftir.
  • Chrome: Linux için özel olarak geliştirilmiş bir sürüme sahiptir.
  • GIMP: Photoshop alternatifi güçlü bir görsel düzenleme aracıdır.
  • Audacity: kullanıcı dostu bir ses kayıt cihazıdır.

Linux kurulmaya hazır on binlerce ücretsiz uygulamaya sahiptir. Daha önemlisi çoğu modern dağıtım yazılım yüklemeyi inanılmaz derecede kolaylaştıran kendi uygulama mağazasını içerir. Modern Linux dağıtımlarının uygulama mağazaları masaüstü menüsünde bulunabilir.

Yazar Hakkında

Timur Demir
Timur Demir 1991 doğumluyum. 7 yıldır blog yazarlığı yapıyorum. Son 2 yıldır blog danışmanlığı hizmeti vermekteyim. Teknolojio ortak kurucularındanım. Yazara Ait Tüm Yazılar »

Yorum Yap